Kapelusz osiąga średnicę 20 – 50 mm; jest higrofaniczny,
czyli zmienia barwę pod wpływem wilgoci - gdy jest suchy, ma kolor
bladoochrowy, kremowy, cielisty, natomiast wilgotny staje się
ciemniejszy i ma kolor ciemniejszy - czerwonoochrowy,
pomarańczowoochrowy; młode owocniki mają kształt półkulisty,
dzwonkowaty, tępo stożkowaty, u starszych prawie płaski i zwykle z
szerokim, nieco ciemniejszym, garbkiem; powierzchnia gładka; brzeg
prążkowany, karbowany.
Blaszki brudnobiałe, kremowe; szerokie; rzadkie; zatokowato wycięte; przy trzonie zaokrąglone; ostrza gładkie.
Trzon kremowy,
żółtobrązowy; osiąga 40-70 długości i 3-4 mm grubości; powierzchnia
gładka, u postawy bardzo krótko owłosiona; włóknisty i łykowaty w
konsystencji, elastyczny; pełny, twardy; u podstawy widoczna biaława
grzybnia.
Miąższ białawy, niezmienny; elastyczny; zapach przyjemny, aromatyczny, grzybowy; smak łagodny.
Zarodniki elipsoidalne, bocznie spłaszczone, gładkie, bezbarwne, 7-9 x 4-5 µm; wysyp biały do jasnokremowego.
Występowanie: bardzo pospolity, jest najczęściej spotykanym
grzybem terenów trawiastych; owocniki wyrastają od maja do listopada,
najczęściej w czarcich kręgach, łukach lub w szeregach na pastwiskach,
łąkach, poboczach dróg, drogach polnych.
Wartość: bardzo smaczny grzyb jadalny.
Gatunki podobne to:
trująca lejkówka liściowa Clitocybe phyllophila,
która rośnie w
lasach;
lejkówka odbielona Clitocybe dealbata rosnąca także poza lasami.
Inne nazwy: podróżniczek, przydróżka, tańcownica, przydrożek, tańcówka, tańcujka, zawieruszka, panienka, kiepka, tonderka, tańcula
Synonimy: Agaricus coriaceus Lightf. 1777, Agaricus oreades Bolton 1792, Agaricus pratensis Huds. 1778, Agaricus pseudomouceron Bull. 1812, Collybia oreades (Bolton) P. Kumm. 1871, Scorteus oreades (Fr.) Earle 1909
|